خانە کتاب كُردی
تشریح روند برگزاری و بخش‌های ویژه بیست و یکمین جشنواره ملی رسانه‌ها
سلام و احوالپرسی
سوال: با این شروع کنیم که چرا بعد از یک وقفه ۱۰ ساله جشنواره دارد برگزار میشود من یادم هست ده سال پیش عنوانش بود جشنواره مطبوعات و خبرگزاری‌ها الان اسمش هم تغییر پیدا کرده بعد از ۱۰ سال؟
عرفاتی: سلام عرض می‌کنم خدمت شما و بینندگان محترم و ممنون که این فرصت را در اختیار دبیرخانه جشنواره گذاشته‌اید عرض کنم که خدمت شما سوال خوبی است چرا بعد از ۱۰ سال دوباره تصمیم بر این گرفته شد که دوباره جشنواره مطبوعات برگزار شود خوب آخرین دوره جشنواره یعنی دوره بیستم سال ۹۲ برگزار شد بنابر تصمیم معاونت مطبوعاتی دو وقت به دلایل مختلف تصمیم گرفتند که موقتا جشنواره برگزار نشود و این تصمیم ادامه پیدا کرد تا پایان دولت قبل منتها با روی کار آمدن دولت سیزدهم معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد تصمیم گرفتند که جشنواره و نمایشگاه مطبوعات را مجددا احیا کنند دلیل اصلی اش هم این بود که علی رغم اینکه همه اصناف حوزه هنر و فرهنگ یک رویداد سالانه را تجربه می‌کردند و از سینما و تئاتر و موسیقی بگیر هر سال یک رویداد بزرگ ملی را داشتند به غیر از حوزه رسانه و این خلعش کاملاً در فضای رسانه کاملا محسوس بود و احساس می‌شد به خاطر همین این دولت تصمیم گرفت که جشنواره را دوباره احیا بکند و انشالله با حمایت و استقبال‌ی که اهالی رسانه میکند این جشنواره با شکوه خاص و با مشارکت همه اعضای جامعه بزرگ رسانه کشور ایشالله برگزار شود سوالی دیگر شکل نمایشگاهی ندارد دیگر قاعدتاً فقط در حد داوری آثار است درسته عرفاتی ببینید ما دوتا مقوله داریم یک جشنواره مطبوعات است که مربوط به آثار تولید شده توسط اهالی رسانه خبرنگاران عکاسان و روزنامه‌نگاران که آثارشان را ارسال می‌کنند به داوری گذاشته میشود و به برگزیده‌ها جایزه داده میشود یک مقوله هم هست نمایشگاه مطبوعات که دوره‌های قبل برگزار می‌شد گاهی این دو تا با هم تلفیق می‌شد همزمان برگزار می‌شد گاهی هم مجزا برگزار می‌شد امسال انشاالله اگر خدا کمک کند و اراده جدی اش وجود داشته باشد هم ما شاهد برگزاری جشنواره هستیم و هم نمایشگاه مطبوعات منتها جدا از هم ایشالله در مردادماه اختتامیه جشنواره مطبوعات را برگزار میکنیم در روز خبرنگار و در آبان‌ماه نمایشگاه مطبوعات با حضور رسانه‌های مختلف و انشاالله اگر خدا بخواهد.
سوال: پس احتمال برگزاری نمایشگاه همچنان وجود دارد؟
عرفاتی: بله زمینه‌سازی هایش دارد میشود زیرساخت هایش طراحی میشود و ایشالله برگزار میشود
سوال: برگردیم به جشنواره حالا نمایشگاه را انشاالله در زمان خودش باز صحبت میکنیم الان قالب‌های ارسال اثر به جشنواره چه اثر‌های هستند؟
عرفاتی: من قبل از اینکه به این سوال شما جواب بدهم یک وجه تمایز این جشنواره با دوره‌های قبلی دارد خوب ما تا قبل از سال ۹۲ فضای رسانه‌ای بیشتر متمرکز بر رسانه‌های مکتوب و رسانه‌های برخط بود.
سوال: یعنی مطبوعات و خبرگزاری؟
عرفاتی: بله مقوله رسانه‌های اجتماعی نمیگویم حضور نداشتند ضریب نفوذ شان مثل الان نبود به خاطر همین ما تا سال ۹۲ یعنی تا پایان جشنواره بیستم اثری از رسانه‌های اجتماعی را شما در جشنواره نمیدید با توجه به این تحولاتی که در این ده سال گذشته در حوزه رسانه و در فضای رسانه اتفاق افتاد و ضریب نفوذ رسانه‌های اجتماعی به شدت توسعه پیدا کرد امسال تصمیم گرفتیم که یک بخش ویژه برای رسانه‌های اجتماعی و محتوا‌های تولید شده رسانه‌های اجتماعی را هم ببینیم و دو مقوله رسانه‌های چاپی و رسانه‌های برخط به این بخش اضافه شد.
سوال: در واقع رسانه‌هایی که حاضر هستند میشود مطبوعات بر خط که همان خبرگزاری‌ها است و شما یک مجموعه رسانه اجتماعی را هم اضافه کردید این‌ها رسانه‌هایی هستند که میتوانند شرکت کنند.
عرفاتی: بله
سوال: حالا در چه قالب‌هایی؟
عرفاتی: عرض کنم در حوزه رسانه‌های چاپی خوب تغییر چندانی نکرده البته قالب یکمی متنوع‌تر شده سعی کردیم فضا‌های بصری را ویژه‌تر ببینیم در قالب‌ها اعم از اینفوگراف، گرافیک جلد روزنامه‌ها و فضا‌های کاریکاتور مصور درحوزه رسانه‌های برخط که همان خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری هستند متمرکز بر محتوا‌های چند رسانه‌ای و محتوا‌هایی که وجه بصری دارند بیشتر شده نسبت به قبل و در رسانه‌های اجتماعی تمرکز بر تولید محتوا است یعنی محتوا‌های منتشر شده در فضای مجازی تفاوت این سه تا قسمت این است که ما در رسانه‌های چاپی و در رسانه‌های برخط رسانه‌هایی که از وزارت ارشاد مجوز دارند شامل این رقابت می‌شوند در سامانه هم هست کسی که انتخاب میکند در سامانه برخط باید نام رسانه اش را مشخص است بکند این رسانه اگر شامل رسانه‌های مجوز دار وزارت ارشاد باشد در پیش فرض می‌آید و آن می‌تواند انتخاب کند و آثارش را ثبت کند، ولی در رسانه‌های اجتماعی، چون ما با یک بی سر و سامانی مواجه هستیم در رسانه‌های اجتماعی امکان اینکه تفکیک کنیم رسانه‌ها را و دسته بندی کنیم وجود نداشت بنابراین تمرکز را گذاشته ایم در تولید بر بستر رسانه‌های اجتماعی در تولید محتوای منتشر شده.
سوال: چطوری می‌توانید این را ثابت کنید که این را در واقع انتشار داده، چون شما الان مثلاً در
عرفاتی: لینک باید بفرستد مطلب شان در هر بستری که منتشر شده باشد لینک دارد چه در پلتفرم‌های داخلی و چه در خارجی
سوال: چون در اینجا نوشته آثار باید دارای شناسنامه باشد من می‌خواهم ببینم که این شناسنامه برای رسانه‌های اجتماعی چطور میشود؟
عرفاتی: در رسانه‌های اجتماعی لینک مطلب باید و بعد راستی آزمایی هم میشود که این مطلب کپی نباشد و صحت و اصالت اش کمیته ارزیابی ما این‌ها را بررسی میکند/
سوال: آقای عرفاتی بخش‌های دیگر هم من دیدم که در فراخوان شما که نگاه میکردم مثلاً بخش دیگه دارید جایزه ویژه دارید این را هم توضیح بدهید؟
عرفاتی: در دوره‌های قبلی مرسوم بوده که بخش‌های ویژه یا جایزه‌های ویژه در نظر می‌گرفتند ما امسال به جهت دوتا مسئله شعار جشنواره را من یادم رفت البته بگویم شعار جشنواره ما یک مصرع از شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی است و شعار جشنواره هم نجستم همیشه به جز راستی ۲ گزاره مهم در این شعار است یکی جستجو و یکی راستی لازمه و نیاز جامعه رسانه‌ای امروز ما با وجود رسانه‌های اجتماعی و رسانه‌های بی نام و نشانی که در این بستر وجود دارد بحث جستجوگری و قول حرفه‌ای ژورنالیسم حقیقی و بحث راستی و صداقت و درستی این دو تا را ما در نظر گرفتیم و متناسب با این جایزه ویژه ما هم یک بخشی و متمرکز کردیم ما به خبرنگار تحقیقی که آثارش واجد شاخص‌های هیئت داوری باشد جایزه می‌دهیم و این بخش را معتبر کردیم و اهمیت دادیم و برجسته کردیم بخش انسان رسانه، چون انسان رسانه‌ها در فضای فعلی موضوعیت پیدا کردند و اگر نگوییم به اندازه رسانه‌ها هستند در همان حد دارای تاثیر گذاری و جریان سازی هستند.
سوال: منظورتان شهروند ژورنالیسم است؟
عرفاتی: انسان رسانه نه به چهره‌هایی که در بستر‌های مختلف فعالیت‌های رسانه‌ای می‌کنند و فعالیت‌شان اثر گذاری و جریان سازی را در پی دارد شهروند خبرنگار لزوما این ویژگی را ندارد ممکن است که یک کسی خبری را تهیه کند برای رسانه‌ای بفرستد آن خبر ممکن است دیده شود و یا نشود، ولی انسان رسانه کسی است که فعالیت رسانه‌ای و کنش رسانه‌ای دارد و این کنش منجر به تاثیرگذاری و جریان سازی میشود در بحث انسان رسانه هم خود مخاطبین میتوانند محصولاتشان خودشان را معرفی کنند به عنوان انسان رسانه هم هیئت داوران ما را رصد میکند و انسان رسانه‌هایی را که واجد آن ویژگی‌ها و شاخص‌ها باشند را به عنوان گزینه انتخاب میکند.
سوال: بخش‌های ویژه چی این جایزه ویژه بود بخش ویژه چی؟
عرفاتی: بخش ویژه هم دوتا مقوله را در نظر گرفتیم باز این دو مقوله در فضای سیاسی اجتماعی کشور موضوعیت دارد یکی نقد مصلحانه ما نقد مصلحانه را از این جهت گفتیم که فضای کشور آمیخته به بخشی از فضای رسانه‌ای به ویژه در بستر‌های فضای مجازی آمیخته به دروغ و تهمت و چه بسا فضا‌های منفی است نقد مصلحان از این جهت آوردیم که اگر د این ویژگی‌های اصلاح‌گری راهکار محوری باشد منجر به تغییرات مثبت در جامعه میشود به یاد مرحوم عماد افروغ که الگو و نمادین نقد مصلحانه ایشان بودند که یکی هم بحث اخبار جعلی که الا ماشاالله در فضای رسانه‌ای ما زیاد است و رسانه‌هایی که در تبیین ماهیت اخبار جعلی منتشر می‌کنند این هم مورد توجه قرار می‌گیرد البته یکسری بخش‌های دیگری که در اختتامیه هم داریم.
سوال: من فقط یک سوال کوتاه آقای عرفاتی من گفتم که تا هفتم تیر مهلت ارسال آثار به دبیرخانه جشنواره است این امکان دارد تمدید شود؟
عرفاتی: ما به شدت محدودیت زمان داریم، چون امسال دیر اقدام کردیم برای جشنواره محدودیت داریم و من خواهشم از تمامی اهالی رسانه از کسانی که در فضای مجازی فعالیت می‌کنند این است که منتظر مهلت نباشند یعنی تمدید مهلت نباشد تا همین هفتم تیر آثارشان را بفرستند انشاالله اگر ما شرایط ایجاد کرد تمدید مهلت هم می‌گذاریم / خبرگزاری صدا و سیما
