خانە کتاب كُردی
عرضه کتاب بر اساس نیازهای کیشوندان و گردشگران
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در آیین افتتاح پنجمین نمایشگاه کتاب کیش گفت: این نمایشگاه نه تنها آینه فرهنگ ایرانی است، بلکه نمادی است از تعادلی ظریف میان نیازهای هویتی کیشوندان و اشتیاق گردشگران برای کشف گنجینههای ادبی ایران.
به گزارش روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، پنجمین نمایشگاه کتاب کیش پنجشنبه (یازدهم بهمن ۱۴۰۳) با حضور ابراهیم حیدری؛ مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در سالن شماره ۳ مرکز نمایشگاههای بین‌المللی کیش افتتاح شد.
حیدری در آیین افتتاحیه این نمایشگاه گفت: امروز در کیش، جایی که شن‌های طلایی ساحل با برگ‌های زرین کتاب درهم می‌آمیزد، می‌خواهم از هماهنگی زیبایی سخن بگویم که میان جامعه محلی و جهانگردان در سایه کتاب شکل گرفته است، هرچند که هشتاد درصد کتابها پاسخگوی نیازهای آموزشی و فرهنگی کیشوندان است.
وی افزود: پنجمین نمایشگاه کتاب کیش كه توسط منطقه آزاد کیش با همکاری خانه کتاب و ادبیات ایران برپا شده است، با حضور ۳۰۰ ناشر برجسته و عرضه ۱۸,۰۰۰ عنوان کتاب در ۸۰,۰۰۰ جلد، نه تنها آینه فرهنگ ایرانی است، بلکه نمادی است از تعادلی ظریف: تعادل میان نیازهای هویتی کیشوندان و اشتیاق گردشگران برای کشف گنجینههای ادبی ایران. از روزگاران دور، کشتی‌های تجاری خلیج فارس نه تنها ادویه و ابریشم، بلکه اشعار سعدی و حافظ را نیز به سرزمین‌های دوردست می‌بردند. امروز، این نمایشگاه ادامه‌دهنده همان رسالت است: انتقال گنجینههای ادبی ایران به جهانیان.
حیدری ادامه داد: امسال، برای نخستین بار، بخشی از کتابهای این نمایشگاه روی کاغذهای بازیافتی و با جوهرهای گیاهی چاپ شده‌اند. این گامی است به سوی نمایشگاهی پایدار که همسو با طبیعت بکر کیش، احترام به زمین را می‌آموزد. از این نظر کیش را می‌توان به عنوان الگوی نمایشگاههای سبز معرفی کرد.
کیشوندان؛ ریشه‌ها در خاک، کتابها در دست
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به این نکته که کتابها بر اساس نیازسنجی صورت گرفته به نمایشگاه آورده شده‌اند، ادامه داد: این نمایشگاه پیش از هر چیز، جشن گفتوگوی میان کیشوندان و گردشگران است. حضور ۱۸,۰۰۰ عنوان کتاب در حوزههای کودک، دانشگاهی، دیجیتال و زبان، نشان میدهد که این رویداد برای پاسخگویی به نیازهای جامعه محلی و دعوت از گردشگران به خواندن طراحی شده است.
حیدری اضافه کرد: کودک کیشوندی که با کتابهای مصورِ بومیسازیشده، با اسطوره‌های خلیج فارس آشنا میشود، دانشجویی که منابع دانشگاهی را در حوزههای نوین گردشگری و محیط زیست مییابد و مادری که نسخههای رمان‌های کلاسیک را برای فرزندانش خریداری میکند، همگی گواهی هستند بر این که کتاب، سنگ بنای هویت است. همچنین در این نمایشگاه، پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها با نوه‌ها دست در دست هم میدهند تا در کارگاه‌های «قصه‌گویی دریایی» شرکت کنند؛ جایی که افسانه‌های قدیم ملوانان خلیج فارس با نگاه نوین کودکان آمیخته و کتابی تازه متولد میشود. بنابراین کتاب میتواند پلی میان نسل‌ها نیز باشد.
وی افزود: رقم خیره‌کننده ۱۴۸ میلیارد ریال ارزش کتابها نیز تنها یک موفقیت اقتصادی نیست؛ این عدد، اعتماد جامعه محلی و گردشگران به کتاب را فریاد میزند. این روزها اگرچه سخن از دشواری خرید کتاب هست، اما کتاب در میان مردم چرخش دارد و این حجم از سرمایه‌گذاری ناشران نشان میدهد که بازار کتاب رونق دارد.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران همچنین با اشاره به اهمیت کتاب در حفظ زبان فارسی به عنوان «سپر هویت ملی» گفت: در دنیایی که زبانهای محلی زیر سایه زبانهای جهانی کمرنگ میشوند، هر کتاب فارسی در این نمایشگاه، سنگری است برای پاسداری از زبان مادری ما. به ویژه کتابهای کودک که نسل آینده را با واژه‌های اصیل ایرانی آشنا میکنند.
وی اضافه کرد: در این نمایشگاه ادای احترام به نویسندگان محلی و ناشران خرد نیز صورت گرفته است. در گوشه‌ای از این نمایشگاه، ناشری کوچک از دیار کرمانشاه، مجموعهای از ترانه‌های محلی کُردی را عرضه کرده است. اینان سربازان گمنام فرهنگند که بی‌ادعا، تنوع زیبای ایران را زنده نگه میدارند.
جهانگردان؛ میهمانانی که کتاب را به خانه میبرند
حیدری در بخش دیگری از سخنان خود به حضور گردشگران در جزیره کیش و احتمال بازدید آنها از نمایشگاه اشاره کرد و گفت: در کنار کیشوندان، جهانگردانی هستند که کتابهای این نمایشگاه را همچون گنجینه‌ای از فرهنگ ایرانی کشف میکنند. تصور کنید که گردشگری از آلمان، ترجمه اشعار حافظ را میخرد و با خود به اروپا میبرد، میهمانی از چین، کتابی درباره معماری بومی خلیج فارس را به زبان خود مییابد و مشتاق تماشای بادگیرهای تاریخی کیش میشود و یا گردشگری از تهران، مشهد یا شیراز کتاب تازهای را در این نمایشگاه کشف میکند که به سفر او معنا میدهد و آن را در ذهنش ماندگار میکند. آیا می‌دانید رمان «بامداد خمار» به ۹ زبان زنده دنیا ترجمه شده است؟ امروز در غرفه‌ای نه چندان دور، گردشگری از ژاپن مشغول ورق زدن ترجمه ژاپنی این اثر است. این همان دیپلماسی فرهنگی است که دشمنی‌ها را می‌زداید.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: این همان گردشگری ادبی است که جزیره کیش نیاز دارد در برنامه‌های خود بگنجاند. گردشگری ادبی اقتصاد محلی را رونق میبخشد و درخشش نگین کیش بر نقشه بزرگ ایران را نمایان میکند. برای پیشبرد این ایده پیشنهاداتی دارم از جمله «برگزاری جایزه بهترین کتاب گردشگری با موضوع خلیج فارس برای تشویق نویسندگان»، «ایجاد کتابخانه‌های مشارکتی در هتل‌های کیش که گردشگران می‌توانند کتاب بگذارند یا بردارند» و «استفاده از هنرهای بومی مثل خوشنویسی یا نقاشی مُعَرَّق برای طراحی جلد کتابهای ویژه نمایشگاه».
کتاب؛ زبانی مشترک در کرانه‌های خلیج فارس
حیدری در بخش دیگری از سخنان خود نیز به منابع موجود در پنجمین نمایشگاه کتاب کیش اشاره کرد و ادامه داد: این نمایشگاه با ترکیبی هوشمندانه، هم جامعه محلی را توانمند میسازد و هم کیش را به قطب گردشگری فرهنگی تبدیل میکند. آرزو دارم روزی برسد که کیش نه تنها میزبان نمایشگاه کتاب، بلکه میزبان «شهرک جهانی کتاب» باشد؛ جایی که هر کوچه‌اش نام شاعری را بر خود دارد و هر مغازه‌ای کتابفروشی کوچک است. این رویایی است که با همت شما کیشوندان محقق میشود.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در پایان گفت: به یاد داریم سخن حافظ را که گفت: «درخت دوستی بنشان که کام دل به بار آرد». این نمایشگاه، درخت دوستی را در خاک کیش میکارد؛ درختی که ریشههایش به عمق فرهنگ ایرانی میرسد و شاخه‌هایش به گردشگران جهان پیوند میخورد. باشد که این رویداد، الگویی شود برای همه ایران تا ثابت کنیم کتاب نه کالایی لوکس، بلکه نیازی همگانی و پل ارتباطی میان انسانهاست.
