خانە کتاب كُردی
معرفی کتاب فرهنگ واژگان کُرِدی کرمانجی ـ انگلیسی اثر پروفسور مایکل چایت
این اثر جامع‌ترین فرهنگ واژگان کُرِدی کرمانجی ـ انگلیسی است که تا کنون به نگارش درآمده است و به کاربردهای نوین گویش کُردیِ کرمانجی اختصاص دارد، که گویش غالب کُردهای ترکیه، سوریه، و بخشی از کردهای ایران و عراق همراه با کردهای ساکن در سرزمینهای شوروی سابق می‌باشد. مایکل ل. چت که به تسلط علمی گسترده بر گویش‌های زبان کُردی شهرت دارد، در این اثر اطلاعات وسیعی در مورد واژه شناسی ارائه می‌کند. فرهنگ حاوی مدخل‌های بسیاری است که براساس نوع واژه، از منظرِ ریشه‌شناسی، هم معنایی، تفاوت فرم، جملات نمونه و صرف بررسی شده‌اند. این محتوا، منبع ارزشمندی برای زبانشناسان، همچنین تاریخ‌پژوهان، فولکلورشناسان، انسان‌شناسان و مردمشناسان محسوب می‌شود.
مایکل چایت، فهرست‌نگار زبانهای خاورمیانه در کتابخانه کنگره آمریکاست، وی پیشتر سردبیر ارشد بخش کُردی صدای آمریکا، استاد کُردی دانشگاه پاریس و انستیتو کُردی واشنگتن بوده است.
مایکل ل.چایت سال ۱۹۵۷ در خانواده‌ای یهودی از اهالی سینسیناتی اوهایوی آمریکا متولد شد. وی گرایش عمیقی به فرهنگ‌ها و زبان‌ها دارد و به ۳۹ زبان زنده دنیا می تواند صحبت کند.
مایکل چایت درباره کتابش میگوید: هدف محوری من در نگارش این اثر، تمهید بیشترین اطلاعات درباره مدخل‌ها از دو منظر بوده: اول، اطلاعات تاریخی از طریق ریشه‌شناسی آوایی زبان‌شناختی و دوم، اطلاعات همزمانی از طریق جملات نمونه برای هر کدام از معانی مشخص، اشکال متفاوت، هم معنایی و همچنین صرف افعال و اسامی. داده‌ها و منابع کار، از متون فولکلور، ادبیات، روزنامه نگاری و همچنین مجموعه ای از یافته های شخصی ماخوذ از بررسی فرهنگهای کُردی اخذ شده اند. منابع کتابشناسی به منظور مطالعه بیشتر نیز بر مطالب افزوده شده اند. براساس اطلاعات مربوط به تغییرات اقلیمی، این فرصت فراهم شده است که نقشه تقسیم گویش ها مشخص شود. به طور خلاصه، استفاده از این اثر تنها مختص کُردها و کُردشناسان نیست، بلکه برای محققان حوزه زبان‌شناسی، از جمله؛ گویش شناسی، پژوهش در دستور زبان و زبان شناسی تاریخی ایرانی و هندواروپایی و همچنین؛ پژوهشگران فولکلور، ادبیات، تاریخ و روزنامه‌نگاری سودمند خواهد بود.
فرهنگ کُردیِ کرمانجی ـ انگلیسی که در سال ۲۰۰۲ از سوی انتشارات دانشگاه ییل به چاپ رسیده، بزرگترین و جامع‌ترین فرهنگ انگلیسی کرمانجی است که تا کنون به نگارش درآمده است. این اثر ۸۴۶ صفحهای محصول ۱۶ سال تلاش علمی مولف است. نویسنده درباره اهمیت اثر میگوید: ” حکومت ترکیه همواره ادعا کرده که زبان کردی وجود ندارد، این فرهنگ بزرگ خط بطلانی آشکار است بر این ادعا”
چایت که درباره بیش از ۳۵ زبان سابقه کار آکادمیک دارد، میگوید چرا اکثر فعالان و سیاستمدارانی که برای حقوق کُردها تلاش می‌کنند، مردم را به حفظ زبان کردی تشویق می‌کنند در حالی که به صورتی طعنه‌آمیز خود یا به زبان کُردی حرف نمی‌زنند یا اگر هم حرف میزنند، در خانه و صحبت با فرزندانشان از صحبت کردن با این زبان خودداری می‌کند.
هر نوع بازنشر این متن با ذکر منبع «سایت خانه کتاب کردی” مجاز است.
