ماڵی کتێبی کوردی
چاپی دووهەمی ڕۆمانی «بەسەرهاتەکانی خەزنە مەملووک» بڵاو کرایەوە
چاپی دووهەمی ڕۆمانی «بەسەرهاتەکانی خەزنە مەملووک» بە قەڵەمی بەیان سەلمان لەلایەن خانەی چاپی «ڕەهەند»ەوە چاپ و بڵاو کرایەوە. جێگای ئاماژەیە کە خانەی چاپی «ڕەهەند»، لەماوەی ساڵانی ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ جگە لە ئەم کتێبە، چوار کتێبی دیکەشی لە ئەم نووسەرە چاپ و بڵاو کردبوەوە کە بریتین لە:
*وەرگێڕانی کتێبی «ئەو هەرە کپە، ژیاننامەی کۆرەو» لە عەرەبییەوە بۆ کوردی، بە قەڵەمی کاروان بازیان۲۰۲۱
*ڕۆمانی دەریا و خەونە شاراوەکانی مەرجان۲۰۲۲
*ڕۆمانی باڵندەکانیش دەنیشنەوە۲۰۲۲
*ڕۆمانی ئاهەنگی تۆبەکردن۲۰۲۳
ناساندنی نووسەر:
بەیان سەلمان ڕۆماننووس، شاعیر و وەرگێڕی کوردە کە لە ساڵی ۱۹۶۱ لە گەڕەکی تەپە لە کەرکووک لە دایکبووە. لە قۆناغی سەرەتاییەوە هەتاکو قۆناغی ئامادەیی هەر لە کەرکووک بووە. ساڵی ۱۹۶۸ کۆلێژی ئابووری و بازرگانی لە زانکۆی بەغداد تەواو کردووە. لە ساڵی ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲ لە ئامادەیی بازرگانی ڕانیە مامۆستا بووە. لەنێوان ساڵانی ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۸ لە ڕێکخراوە مرۆییەکاندا لە شار و شارۆچکەکانی کوردستان کاری کردووە. ناوبراو ئەندامی چالاکی دەستەی نووسەرانی گۆڤاری «شیعر»ە و لە ساڵی ۱۹۹۸ تا ئێستا لە شاری پاریس پایتەختی وڵاتی فەڕەنسا دەژی. جێگای ئاماژەیە کە بەیان سەلمان سەرنووسەری ماڵپەڕی «ترانسکولتوور»ە (trans-cultures.fr)
ناوبراو دوایین بڕوانامەی خوێندنی لە ساڵی ۲۰۰۴ بۆ ۲۰۰۵ و دیپلۆمی ماجستێری لە ئەدەبی هاوچەرخ و ئەدەبی فەڕەنسی-تایبەتمەندێتی لە ئەدەبی خەیاڵدا وەرگرتووە.
لەسەر کاری پڕۆفیشناڵی بەیان سەلمان ئەتوانین بڵێین کە لە ساڵی ۲۰۰۶ەوە خەریکی کاری ڕۆژنامەوانی و نووسین و وەرگێڕانە. ناوبراو دەیان بەرهەمی چاپکراوی بە سێ زمانی کوردی، عەرەبی و فەڕەنسی هەیە و تا ئێستا چەندین خەڵاتی ڕێزلێنانی پێ بەخشراوە کە خەڵاتی ئەخیری نیشانە و سپاسنامەی وەزارەتی ڕۆشنبیری و لاوان بۆ دەقی «هەوڵێک بۆ تێگەیشتن لە گەوهەری پرسی ژن» بووە کە ساڵی ۲۰۲۲ پێی بەخشراوە.
لەسەر بەرهەمی چاپکراوی نوێی نووسەر:
ڕۆمانی «بەسەرهاتەکانی خەزنە مەملووک» سەرەتا ساڵی ۲۰۱۲ لەلایەن چاپخانەی «یاد»وەوە چاپ و بڵاوکرابووەوە کە ئێستا خانەی چاپی «ڕەهەند» چاپی دووهەمی ئەم کتێبەی گرتۆتە ئەستۆ.
تێبینی: ئەم ڕۆمانە پێشتر خاتوو مریەم فەتاحی وەرگێڕانی کردبووە سەر زمانی فارسی و لە وڵاتی ئێران خرابووە بەردەستی خوێنەرانی فارس زمان
لە بەرگی پشتی کتێبەکەوە ئەم تێکستە نووسراوە:
دەمویسـت هەتا کۆتایی هۆشـم بـە خۆمبێ، بــۆ ئــەوەی دەرئەنجامــەکان ببینــم. بگەمــە شــوێنێکی دیکــە تەمەنێکــی گونجــاو و ئەزموونــم زۆرتربــێ و بــە چــاوی خــۆم ببینــم چ توانایەکــی تــرم پێمــاوە. چــۆن بەرگریــی دەکــەم و بــە چ شــێوەیەک رووداوەکان هەڵدەســەنگێنم. بــە چــاوی خــۆم ببینمــەوە ئایــا هێشــتا ئــەو مەیموونــەم، کــە لــە خڕبوونــەوەی بازاڕەکانــدا هەڵمدەپەڕێنــن؟ هیــچ جیاوازیــەک لــە نێــوان ئــەو و منــدا نەبــوو! ئــەو بــۆ گاڵتەپێکــردن و پێکەنیــن بەرگــی مەملووکیــان لەبــەر دەکــرد. هەردوولامــان وەهــا فێرکراویــن ســێ جــار سـەر بـۆ خاوەنەکانمـان دانەوێنیـن تاکـو نانێکمـان دەدەنـێ. ئـەو خەونـی ئێمـە دەبینـێ و ئێمـە دەچینـە خەونـی ئـەوەوە. هـەردووک بـە یـەک شـێوە راوکراویــن، لــە رەگــەوە هەڵکەندراویــن، ریشــەمان دەگاتــەوە بــە هەمــوو جێیـەک، هەمـان رێگایـان پـێ بڕیویـن تاکـو گەیاندووینەتـە شـوێنێک تـەواو لێمـان بێگانەیـە. هەردووکیشـمان، ئەگـەر لـە ڕێـگادا، لـە برسـا و لـە گەرمـا و لەسـەرمادا و لـە ماندووبوونـدا نەمردیـن ئـەوە دەمانگەیەننـە شـوێنێک و لـەوێ هێـدی هێـدی لەسـەر ئاگرێکـی کـزی زەلیلکـردن دەمریـن. هـاوکات هەردووکمـان بەشـەر و مەیموونییـن بـا لـە جەنگەڵێکـی جیـاوازەوە ڕاویان کردبیـن.
کورتە باسێک لەسەر ناوەرۆکی کتێبەکە:
(له‌م رۆمانه كار له‌سه‌ر روداوێكی كۆنی مێژوویی كراوه، بەڵام بۆ ئەوەی لەو مێژوەوە تێبگەین کە بەردەوامیی هەیە. ئه‌ویش بازرگانیكردنه به مرۆڤه‌وه. چۆن مرۆڤ دەبێتە کاڵایەک و بە درێژایی زەمەن دەکڕدرێ و دەفڕۆشرێ و ناسنامەی دەسڕدرێتەوە.
بازرگانانی ئه‌و سه‌رده‌مه سه‌ره‌ڕای كڕین و فرۆشتنی كاڵای هه‌مه‌چه‌شن، مامه‌ڵه‌یان به‌كۆمه‌ڵه مرۆڤێكه‌وه كردووه به‌ناوی كۆیله و مه‌ملووك و جاریه و غولام …هتد. ڕۆمانەکە جگە لە ژیانی خزنە و دەوروبەری، وێنەیەکە بۆ هەموو شتێکی ئەو سەردەمە. داب و نەریت، دۆخی ژنان، کلاسی دەوڵەمەندەکان و چینی جاریە و غولام و کۆێلە.)
کەسایەتی سه‌ره‌كی رۆمانه‌كه كۆیله‌یه‌كە به‌ناوی “خه‌زنه مه‌ملووك” كه ناوی راسته‌قینه‌ی پشووی “هه‌زینه‌یه”، له‌گه‌ڵ ئه‌ودا چه‌ند کەسایەتیەکی دیكه هه‌ن رۆڵی دیار و به‌رچاویان له زنجیره‌ی روداوه‌كاندا هه‌یه. له‌وانه دوا كڕیاری خه‌زنه كه بازرگانێكه به‌ناوی (عومه‌رالنه‌زیر) و هاوسه‌ری ئه‌و بازرگانه به‌ناوی (ست مه‌عارف) و کەسێک بەناوی (شێخ مه‌رجیع) كه زانا و نوسه‌رێكی ئه‌وسه‌رده‌مه‌یه و (سرالورد) شاعیرێکە. سەرجەمی ڕۆمانەکە لەسەر زاری خەزنە دەگێڕدرێتەوە. کوڕێکی زۆر جوانە و خوێنەوارە. ئەمەش لەو سەردەمە دەگمەنە. باسی خۆی دەکات پاش ئەوەی پارە کۆ دەکاتە بۆ فێربوونی خوێنەواریی، کە چاک فێر دەبێ لە دیوانی قازی گەورەی سوڵتان بە کاتب دادەمەزرێ. دوایی بە هۆی هەڵەی هاوڕێیەکی سزا دەدرێ و لە تورکستان دەفڕۆشرێ و بە کۆیلەیی دەیبەن بۆ بەغدا. لەبەر ئەوەی هەمیشە وا هەست دەکات کە خوینەوارییەکەی بووە ماییەی نەهامەتی، ئیتر لە هەموو شوێنێک ئینکاریی لێ دەکات کە خوێنەوارە، تا وردە وردە بە هۆی باشیی خانمەکەی بۆی دەدرکێنێ، خانمیش داوای لێ دەکات فێری خوێنەواریی بکات. ئەم فێرکردنەش بە قورس دەکەوێتە سەری، چونکوو مێردەکەی، واتە خاوەنەکەی خەزنە پێی دەزانێ. دەرئەنجام خاوەنەکەی بۆ ئەوەی ئەوەندەی تر خەزنە زەلیل بکات داوای لێدەکات کتێبێکی بۆ بنووسێ بەناوی خۆی (عومه‌رالنه‌زیر). ئەم داواکارییە خەزنە دەکاتەوە بەردەم ژیانی خۆی و لەوە تێ دەگات کە تەنها جەستەی موڵکی ئەو پیاوە نیە بەڵکو ئەقڵیشی.
ئەحمەد عەبدولحەکیمی
هر نوع بازنشر این متن با ذکر منبع «خانه کتاب کُردی» مجاز است.
