خانە کتاب كُردی
«فصول سال در فرهنگ كُردی ايلامی» منبعی مهم برای پژوهشگران است
صیدمحمد درخشنده، محقق و ایلام‌پژوه پیشکسوت درخصوص کتاب تازه‌اش گفت: کتاب «فصول سال در فرهنگ كُردی ايلامی» یک منبع مهم برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ کردی استان ایلام است.
صیدمحمد درخشنده، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در ایلام گفت: کتاب«فصول سال در فرهنگ كُردی ايلامی» یک منبع مهم برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ کردی استان ایلام است.
وی با اشاره به بخش‌های این کتاب گفت: اين كتاب در۶بخش شامل فصل اول معرفی موقعيت جغرافيايی و تاريخی ايلام، فصل دوم كتاب كه در اين فصل زمستان به عنوان اولين فصل سال در فرهنگ كُردی ايلامی، با ماه های اول زمستان، ماه نامگ، ماه آخر با واژه‌هایی همچون ايام خاكه ليوه،كورّسياه، چله كوچك و بزرگ، حميل چمت خِس، سه شش گوران، خرگه وه آو مه‌ور، بِزِن قوتِگه، حس صياد، و … نامگذاری شده است.
وی ادامه داد: در فصل بعدی فصل بهار كُردی به عنوان دومين فصل در گاه‌شماری كُردی ايلامی، ماه اول بهار كه مراسمی مانند: شِلي مِلي، سه‌بره رضا (امام رضا)، دالِگ وه‌هار، حَميل و مَميل، آمی و مومی، سهم حيای خيو اشاره شده است.
وی ادامه داد: ماه دوم و ماه سوم بهار كردی (پنجه ماه)، برپنجه و نيز ماه پاييز به عنوان سومين فصل از سال با واژه ها و نام‌های محلی مانند: سه‌رده وای كُوردی، مانگ نامگ، گاه گاقور، خرما رسان، ستاره سهيل در سه‌ر ده وا، و همچنين ايام ولنگه‌ريزان، ماه سيه، خاكه‌ليوه و واژه هایی ديگر ذكر شده است.
مولف «هم‌نِگرَه‌گی؛بررسی وابستگی‌های قومی در ايلام» ادامه داد: در فصل ششم،به رخدادهاي تاريخی در گاه‌شمار كُردی شامل سال‌های به ياد ماندنی، نام برخي از سال‌ها، مانند سال وباگه، سال گرانيه‌گه، وفره ساله‌گه، سال قرانه‌گه، سال شاه گردانه‌گه، سال شوكه ساله‌گه، سال كلخی مِرگ و… اشاره کرده ام.
وی ادامه داد:باورها در توصيف زمين و آسمان، ماه و ستارگان،نام‌های محلي ستارگان، اسامی بادها، آيين‌هايی مانند آيين طلب باران،آساره چز،تره خشكه، هلوهلو هلونكی و نيز نمادهای آب و آتش و بسياری ديگر از اين واژه ها كه در میان اقوام مرسوم است، اشاره شده است.
به گزارش ایبنا، كتاب فصول سال در فرهنگ كُردی ايلامي،در سال ۱۴۰۱در۱۴۷صفحه توسط صيدمحمد درخشنده تأليف و در انتشارات درخشنده چاپ و منتشر شده است.
وی با اشاره به بخش‌های این کتاب گفت: اين كتاب در۶بخش شامل فصل اول معرفی موقعيت جغرافيايی و تاريخی ايلام، فصل دوم كتاب كه در اين فصل زمستان به عنوان اولين فصل سال در فرهنگ كُردی ايلامی، با ماه های اول زمستان، ماه نامگ، ماه آخر با واژه‌هایی همچون ايام خاكه ليوه،كورّسياه، چله كوچك و بزرگ، حميل چمت خِس، سه شش گوران، خرگه وه آو مه‌ور، بِزِن قوتِگه، حس صياد، و … نامگذاری شده است.
وی ادامه داد: در فصل بعدی فصل بهار كُردی به عنوان دومين فصل در گاه‌شماری كُردی ايلامی، ماه اول بهار كه مراسمی مانند: شِلي مِلي، سه‌بره رضا (امام رضا)، دالِگ وه‌هار، حَميل و مَميل، آمی و مومی، سهم حيای خيو اشاره شده است.
وی ادامه داد: ماه دوم و ماه سوم بهار كردی (پنجه ماه)، برپنجه و نيز ماه پاييز به عنوان سومين فصل از سال با واژه ها و نام‌های محلی مانند: سه‌رده وای كُوردی، مانگ نامگ، گاه گاقور، خرما رسان، ستاره سهيل در سه‌ر ده وا، و همچنين ايام ولنگه‌ريزان، ماه سيه، خاكه‌ليوه و واژه هایی ديگر ذكر شده است.
مولف «هم‌نِگرَه‌گی؛بررسی وابستگی‌های قومی در ايلام» ادامه داد: در فصل ششم،به رخدادهاي تاريخی در گاه‌شمار كُردی شامل سال‌های به ياد ماندنی، نام برخي از سال‌ها، مانند سال وباگه، سال گرانيه‌گه، وفره ساله‌گه، سال قرانه‌گه، سال شاه گردانه‌گه، سال شوكه ساله‌گه، سال كلخی مِرگ و… اشاره کرده ام.
وی ادامه داد:باورها در توصيف زمين و آسمان، ماه و ستارگان،نام‌های محلي ستارگان، اسامی بادها، آيين‌هايی مانند آيين طلب باران،آساره چز،تره خشكه، هلوهلو هلونكی و نيز نمادهای آب و آتش و بسياری ديگر از اين واژه ها كه در میان اقوام مرسوم است، اشاره شده است.
به گزارش ایبنا، كتاب فصول سال در فرهنگ كُردی ايلامي،در سال ۱۴۰۱در۱۴۷صفحه توسط صيدمحمد درخشنده تأليف و در انتشارات درخشنده چاپ و منتشر شده است.
