خانە کتاب كُردی
كتاب «شور شاعری؛ جستاری در زيبايی‌شناسی منظومه‌های کلامی مولوی كُرد» منتشر شد
به گزارش پایگاه خبری خانه کتاب کردی، كتاب «شور شاعری(جستاری در زیبایی‌شناسی منظومه‌های کلامی مولوی کرد)» اثر دكتر هادي رضوان عضو هيئت علمي دانشگاه كردستان و عضو گروه پژوهشي زبانشناسی و ادبيات كُردی پژوهشكده كردستان شناسي دانشگاه كردستان در ۱۶۰ صفحه توسط كردستان‌شناسی دانشگاه كردستان چاپ و منتشر شد.
سیّد عبدالرحیم حسینی متخلّص به معدومی و مشهور به مولویِ کُرد،از جمله شاعرانی است که منظومەهای تعلیمی او هیچ گاه با شعر پیوند نگسستەاند؛حتّی آن جا که پای آموزش کلام و حکمت در میان است.او در منظومەی عربی (الفضیلة) حکمت و کلام را در سطح عالی و بر پایەی منابع درسی زمان خود آموزش می دهد و در عین حال شاعری است پُرشور و شیفته که هم در مقدمه و خاتمه و هم در سایر مباحث کتاب،به خوبی این توانایی خود را ظاهر ساخته است.در منظومەی فارسی (فوائح) گویی سایەی مولوی ،عطار و سنایی پیوسته بر سر اوست و در منظومەی کُردی (العقیدة المرضیة) از همین تخییل و موسیقی و احساس بهره گرفته و حکمت و کلام را به میان مردم برده است.
کتاب شور شاعری شامل چهار فصل است؛ در فصل اول به تفصیل به زندگی، شخصیت علمی، شعر و آثار مولوی، از جمله سه منظومه فضیله، عقیده مرضیه و فوائح پرداخته شده است.
در فصل دوم برجسته‌ترین زیبایی‌های منظومه کردی عقیده‌ی مرضیه بررسی شده است. مولوی در مباحث ایمان، وحدت، روئیت، رسول، معراج و ولایت بیشر مجال هنر نمایی و خیال پردازی داشته است. همچنین مقدمه و خاتمه این منظومه به تمامی ادبی و احساسی و نشان‌دهنده قریحه خلاق و شور شاعری مولوی هستند. در این منظومه مولوی مخاطب عام کرد زبان را در نظر داشته و با رعایت مقتضای حال مخاطبان، مسائل کلامی را بیان کرده و خیال و استدلال را در هم آمیخته است.
در فصل سوم کتاب، زیبایی‌ها و هنرنمایی‌های موجود در منظومه عربی الفضیله بررسی شده‌اند. در این منظومه نیز علاوه بر مقدمه و خاتمه، در مباحث دیگری هم شور شاعری مولوی نمایان است. این منظومه اثری کلامی در سطح عالی است و به همین دلیل با منظومه عقیده‌ی مرضیه تفاوت فراوان دارد، اما مباحث خشک و مغلق کلامی نتوانسته‌اند این منظومه را در حد منظومه‌ای تعلیمی و عاری از زیبایی شعری نگه دارند و به همین دلیل الفضیله در میان منظومه‌های تعلیمی کم نظیر است.
فصل چهارم کتاب از منظومه فارسی فوائح سخن می‌گوید؛ در این منظومه ردپای دو منظومه کردی و عربی مولوی به عیان دیده می‌شود و تبویب منظومه مانند تبویب الفضیله هنری است. مبحث احسان یکی از زیباترین مباحث این منظومه است که مولوی در آن به شیوه عرفا از مراتب سیر و سلوک سخن گفته است.
نگارنده در این مختصر کوشیدە است تا گوشەهایی از زیبایی این سه منظومه را در حد توان بازگو کند تا آنان که با دیوانِ گورانی این شاعر بزرگ آشنایی ندارند،تا اندازەای با قدرت شاعری و روح لطیف و شور و حال او آشنا شوند و آنان که طعم شعرش را در دیوان چشیدەاند بر سفرەی منظومەهایش هم تذوّقی بنمایند و سویەهای دیگری از شاعری او را به عیان ببینند.این جا مبنای نویسنده بر اختصار است و همەی آن چه که باید گفته شود نیامده است، با این حال کتاب برای مشتاقان شعر مولوی خالی از فایده نیست.
در بخشی از کتاب آمده است: به گفته‌ی علاالدین سجادی «بی گمان مولوی بزرگترین شاعر کُرد سده نوزدهم و شاید هم بزرگترین شاعر سده نوزدهم و قبل از آن در میان شاعران کُرد و غیر کُرد باشد.». سید طاهر هاشمی هم مولوی را به خاطر قریحه و استعداد والایش ابوبَجدّه‌ی فن شاعری می‌نامد و معتقد است مولوی سرآمد سخن‌سرایان عصر اخیر و خلاق‌المضامین بوده و سبکی مختص به خود داشته است و از زمره‌ی بزرگترین شعرا و علما و عرفا به شمار می‌آید.
بازنشر مطلب اختصاصی پایگاه خبری “خانه کتاب کردی” در مطبوعات
هفته‌نامه «ده‌نگی‌کوردستان»، پنج‌شنبه ۱٤۰۱/۰۱/۲٥،شماره ۱٤۸، صفحه چهار/ سال هفتم. برگرفته از پایگاه خانه کتاب کردی
خبرنگار: بهنام دوروئی
هر نوع بازنشر این متن با ذکر منبع «سایت خانه کتاب کردی” مجاز است.
