کتاب شهرسازی در مدار پیاده راهوری برنده جایزه کتاب سال ایران شد

کتاب شهرسازی در مدار پیاده راهوری برنده جایزه کتاب سال ایران شد

شیروان یاری

کتاب شهرسازی در مدار پیاده راهوری تالیف دکتر«کیومرث حبیبی» چهره علمی شهرسازی دانشگاه کردستان جایزه سی و نهمین دوره کتاب سال ایران را دریافت کرد.

دکتر کیومرث حبیبی دانشیار شهرسازی دانشگاه کردستان این کتاب را حاصل ۹سال تلاش و ۳ سال تردد بین شهری از سنندج به دانشگاه علم و صنعت برای فرایند داوری زیر نظر دکتر«مصطفی بهزادفر»استاد طراحی شهری دانشگاه علم و صنعت توصیف کرد و به صراحت از نقش بی بدیل استاد راهنما در تالیف این کتاب سخن گفت که ذکر نام استاد راهنما بر روی کتاب نمادی از وفاداری،عشق و علاقه درونی واحترام علمی دکتر حبیبی به نقش استاد مصطفی بهزادفر در جایگاه استاد راهنماست.

این چهره علمی و استاد نامدار شهرسازی دانشگاه کردستان در تشریح درونمایه این کتاب کاربرد های مبانی شهرسازی در مدار پیاده راهوری را اینگونه توضیح  می دهدکه کتاب به سامانه ای از سازندگی مکان نظر دارد که پیاده راهواری میزان و معیار پایه ای آن بوده و به طور عام، نه تنها انضباط های یاد شده، بلکه دانش های روانشناسی، علوم اجتماعی، اقتصاد، ریاضیات و آمار را برای رسیدن به اهداف و آرمان به کار می گیرد.

این مولف کتاب شهرسازی در مدار پیاده راهوری با اعلام اینکه ساماندهی و ارتقاء کیفیت های محیطی، معیار اساسی هنجاری این سیاق از مکان سازی است؛ افزود: طراحی شهری، به مثابه حرفه دانش و هنر ساماندهی و ارتقاء کیفیت های – محیطی مکان همگانی بیرونی مضمون اصلی این گفتار است.

دکتر کیومرث حبیبی

 آنگونه که استاد کیومرث حبیبی برای خبرنگار خبرگزاری کتاب  تشریح کرد:درونمایه این کتاب با رویکرد عام شهرسازی که به صورت میان دانشی و فرادانشی به مکان سازی می پردازد؛ تنظیم شده است.

این دانشیار شهرسازی دانشگاه کردستان با اعلام اینکه پرداختن به این مضمون از نیمه دهه ۱۳۸۰ هجری شمسی در ذهن او کلید خورده است؛ افزود: زمانی که پاسخ دهندگی به الزامات پیاده راهواری مردم ایران، به ویژه شهروندان شهرهای بزرگ و تاریخی مورد توجه متخصصین و مجریان و مدیران باهمستان ها قرار گرفت، در همین شرایط متوجه انبوهی از موضوعات موجود در ادبیات مکان سازی، به ویژه در حوزه پیاده راهواری در شهرهای ایران به ویژه کردستان شدم که در نهایت منجر به خلق کتاب شهرسازی در مدار پیاده راهوری شد.

از نگاهی دیگر به نظر می رسید که مفهومی چون پیاده راهواری، در شرایط عملی شهر و شهرسازی ایران، همانند بسیاری از مفاهیم مکان سازانه، به سوی تک انگاری موضوعی و اجرایی میل می کند. همانگونه که ساختن شهر مدرن ایرانی با الگوی عاریتی خیابان های تحمیلی بافتار و ساختار با ارزش شهرهای تاریخی و کهن باره را مورد هجوم قرار داده بود، بدون توجه به هویت ایرانی، الگوی پُست مدرن پیاده راه سازی و پیاده روسازی نسبتاً تکراری و کلیشه ای به صحنه اقدام و عمل در آیند؛ این مفاهیم را دکتر کیومرث حبیبی در ضرورت تالیف این کتاب تحلیل و تشریح کرد.

او با تاکید بر اینکه پیاده راهواری به معنی حذف کامل حرکت سواره و تاکید خاص بر ایمنی رفت و آمد نیست؛ عنوان کرد که پیاده راهواری به کیفیت های محیطی پرشماری توجه می کند که ایمنی یکی از آنهاست و هنجارهایی چون امنیت، خوانایی، غنای حسی، پایداری، اجتماع پذیری و سرزندگی از الزامات اساسی آن به شمار می رود؛ البته حذف کامل حالت های ترافیکی سواره نیز نمی تواند،مقصود بهینه ای برای پیاده راهواری تلقی شود.

 کیومرث حبیبی که به گفته او خاک و گِلش با تحقیق ، پژوهش ، اجرا،عملیات و میدان آمیخته شده است؛ می گوید که  بعد ازرساله دکتری درسال‌های ۸۰ تا ۸۵  بر روی بافت‌های های تاریخی،قدیمی و اصول بازآفرینی آن متمرکز شدم که همین تمرکز بر مفاهیم و مبانی شهرسازی نوعی سرخوردگی مفهومی و موضوعی برایم ایجادکرد.

 او می افزایدکه برای نجات از این سرخوردگی مفهومی و موضوعی  پژوهش دوره پست داک دانشگاه علم و صنعت ایران به یاری آمد و افقی جدید در راستای فرهنگ و شهر و ایده شهرهای انسان محور  بر جهان ذهن گشود.

این استاد دانشگاه برای تالیف این کتاب و ضرورت پرداختن به مفهوم شهرسازی در مدار پیاده راهوری  به همراه همکاران دانشگاهی سفرهای خارجی را  با راهبرد پیاده و پیاده مداری شهری پی می گیرد که از دیدگاه او این مفاهیم مبحثی کهن  و جاافتاده در مغرب زمین محسوب می شود؛ اما متاسفانه هنوز مبحث پیاده راهوری  در شهرهای بی هویت و نابسامان ایران  در خدمت ماشین است و به راستی یک موضوع گمشده و مفقود در مبحث شهرسازی ایران است.

  به گفته او علاقه جدید و تازه که هر روز در ادبیات برنامه ریزی و طراحی شهری جهان روبه گسترش بودوبه همان اندازه که در دنیا رو به شکوفایی می رفت در ایران بیشتر به محاق می رفت که این مسئله  بیدار کردن مدیران ،تصمیم گیران و آشنا سازی با ادبیات و پویش های مدرن  را بسی سخت تر می کرد.

کیومرث حبیبی با نگاهی نو ومدرن علم شهرسازی اگرچه با واکنش های متعدد مدیران در قبال طرح موضوع مواجه شد؛ اما دست از پرداخت سوژه و نگارش کتاب بر نداشت که به گفته او واکنش‌های.سرآغاز این اثر در راستای مکان سازی پیاده مدار و انتقال ادبیات و رویکردهای متاثر به داخل کشور از ۱۱ سال قبل شروع و سال ۱۳۹۹ به سرانجام رسید .

دکتر مصطفی بهزادفر

  استاد راهنمای این کتاب مهم علمی دکترمصطفی بهزاد فر استاد دانشگاه علم و صنعت دانشگاه تهران است که به گفته دکتر کیومرث حبیبی این استاد نامدار در حوزه طراحی شهری  بارها این اثر را تصحیح و تکمیل کرده است و نقش بی بدیل و انحصاری در آماده سازی و چاپ آن داشته است.

دکتر کیومرث حبیبی ابراز امیدواری کرد که این اثر در گسترش نهضت پیاده مداری محلات ،بافت‌ها ، شهرهای تاریخی و جدید ایران به کار آید که البته این مبحث مهم با بکارگیری نیروهای متخصص و کارآزموده در شهرهای ایران اتفاق می افتد.

به گفته این استاد شهرسازی،تا زمانی که نگرش علمی در مبحث شهرسازی جا نیافتدومقامات کشوری و استانی در انتخاب و انتصاب مدیران مرتبط با توسعه شهرسازی به پیوست علمی پیاده راهوری، حفظ و احیای بافت های قدیم تاریخی و محلات در شهرها توجه نکنند، این خسران ادامه دارد؛چون به راستی در مقایسه باکشورهای توسعه یافته در کشور ما ایران این مبحث شهرسازی فراموش شده است.