ماڵی کتێبی کوردی
ئـاسـۆی ژیـان
عەزیز وەلیانی
هەر لە مێژوویەکی دوورەدەستەوە بەڕێوەین. لە ڕژد و نشیو و كۆڵان و شەقامەوە بە جانتایەک تژی لە حەز و ئاوات و مەینەتەوە بەڕێوەین تا ”لەسەر بستووی ژیان” لە کازیوەی بەیان بڕوانین.
بە زرم و کووت بەڕێوەین تا مووچە و مەزرای شەو شێو کەینەوە و لە بەیانا بە یەکەم گزینگی خۆر، گوڵستانی سەربەستی بخەمڵێ و سەرمەست بین بە ڕەنگ و بۆنی ژیان. ژیانی بێ‌بەری لە بڕک و ژان.
بەڵام لە هەمان کاتا ئێمەی خەڵکی ڕۆژهەڵاتی ناوین، تەواو ڕاهاتووین بێ ئاوڕدانەوە لە ڕیشەی خەسار و نەهامەتییەکانی مێژووییمان، بوخچەی گشت حەز و بریاکانمان تەنیا سەری ساڵ بترازێنین و پیرۆزبایی بکەین لە خۆمان بۆ مانەوەی بێ‌حەسانەوەمان. ئینجا لەبەر پەنجەرەی خەیاڵەوە بەدیار “موعجیزە”یەکەوە هەڵکورمێین؛ بە ڕەهەندی مانگ و وەرزەکان‌دا تێپەڕ بین، هەمیسان لێزگەی حەز و خەونەکانمان بهۆنینەوە تا دەگەینەوە سەری ساڵێکی تر.
ڕاهاتووین تەعبیری خەونەکانمان، چارەنووسی حەز و خولیاکانمان بدەینە دەست قەزا و قەدەر! ڕاهاتووین نەیاری نەقد و ڕەخنە بین و پێ‌بەستەی دروشم و دەمارگرژی بێ‌بنەما.
ڕاستە پاشگەڵی بەربڵاوی مێژوومان، پڕیەتی لە ئازایی، جوامێری، لەخۆبوردەیی، لەهامان کاتا تەفرەقە و لێک‌ترازان و… ڕاستە سەدان ساڵە بەسەر تەرمی ئامانجەکانمان هەنگاو هەڵدێنینەوە و داخ و حەسرەتیشمان سەری ساڵ ئەسپاردەی ئاگری نەورۆز دەکەین! سەرباری دەردان بەردەوام دەخولێینەوە بە شوێن تاوانبار، عەوداڵی ئەوەین کە زەبری دواکەوتوویی لە کوێ بەرمان دەکەوێ؟ لە سەردەمانی دڵ‌هەژێنی شکست، دڵخۆشین بە پاساوهێنانەوە بۆ پووش بەسەر کردنی خەم‌ساردی و کەترەخەمیمان.
زۆربەی ئیلیتەکانی کۆمەڵگا بێ ئەوەی مەشقی مێژوو بەسەر کەنەوە، تەواو ملیان دادەماڵن لە هەر چەشنە ڕەخنە و هەڵە و تاوانێک. ئێستاش بە زوڕنای سەت ساڵ لەمەوبەر ئاهەنگ دەگێڕن و بە نوسخەی کۆنەحەکیمانی سیاسەت، هۆکاری گشت ئاڵۆزی و گرفتەکان دەخەنە ئەستۆی دیتران یا ئەودیو سنوورەکان.
گرانی تاقەت پڕوکێن و بێ‌بەشی، تەنگیان بە زۆربەی چین و توێژەکانی کۆمەڵگا هەڵێناوە، ڕۆژ نییە بە دیمەنی مناڵ یا پیرەپیاوێک کە بۆ بژیوی ژیان خۆ ڕۆ دەهێڵنە نێو زبڵ‌و‌زاڵ، دڵت دانەچڵەکێ، تۆ بڵێی جێژن و خۆزگە و ئارەزو بۆ ئەمانە چ مانایەکی هەبی! ڕۆژ نییە سەدان دەرچووی زانکۆکان، ئاتاج و دەست بەتاڵ، تێکەڵ بە لافاوی بێکاران نەبن و دەستەوئەژنۆ نەڕواننە ئاسۆی لێڵ و تەماوی ژیان. لە بەهاری ساڵ چ دەروویەکی ڕەحمەت بە ڕوویان دا دەکرێتەوە تا چێژ وەرگرن لە مانای هیوا و ئارەزوو؟ ڕۆژ نییە … .
بەڵام گەلۆ! ئەوە دەرسی تاژەنگی مێژوویە کە سەرەڕای ڕێچکەی سەدان مەینەت و غەدر و کەسەر، ئیزن نەدەین بە داخرانی درگای هیوا بە دواڕۆژی ڕوون، نگریسانی شەو، ببنە تاپۆ و مۆتەی ئامانج و خەونەکانمان. ئەوە دیالکتیکی عەقڵانییەتە کە گوڵستانی شەڕافەت و ئینسانییەت، ئەو کاتە دەخەمڵێ کە شنەی بەربەیان لە کوێستانی هومێدەوە هەڵی کردبێ. بە سەدان جار مێژوو سەلماندویەتی کە هەوڵ و نەسرەوتن بۆ سەرفرازی و بەختەوەری مرۆڤ، تەنیا لە مووچە و مەزرای بەهاری ژیان دێنە بەرهەم. ئەوین بە ژیانە کە هانمان دەدا کەشتی ئاواتەکان لە ڕووباری تەسک و لیخن بەرەو بەحری بێ‌سنووری بەختەوەری وەڕێ خەین.
گۆڤاری مەهاباد، ژمارە ٢١٩، جۆزەردانی ١٤٠٠
ببنە ئەندامی “ماڵی کتێبی کوردی”:
ئەم بابەتە تایبەتە بە ماڵی کتێبی کوردی و بڵاوکردنەوەی بە ئاماژەدان بە سەرچاوە ڕێگە پێدراوە.
