هەورامان ڕوشنویرێ تەرش جە دەس دا

دکتوٙر حەمەمین هەورامانی کوچی دمایینش کەرد

✍?ڕێبوار محه‌مه‌د هه‌ورامی

ماڵی کتێبی کوردی_پڕۆفیسور محەمەڐ ئەمین غەفور عەبدوڵا هەورامانی ،ئارو جە شارو سلیمانی جە تەمەنو ۹۰ ساڵینە عەمرەو خوایش کەرد. پڕۆفیسۆر د.محەمەڐ ئەمین هەورامانی جە ناوەڕاسو مانگەو ئۆکتۆبەرو ۱۹۲٨ جە بیاری جە ئەڐای بیەن. پەی یوەم جاری جە ساڵەو ۱۹۳۷ جە بیاری لوان مەکتەب. جە ساڵەو ۱۹٥٦ فاڕیانۆ پەی دەگاو هاواری جە وەختو هەرمانکەردەیشەنە،تاوانش پەی یوەمجاری کتیبێ تایبەت بە ژیوای تاریخو وردەکاریەکاو ئاینو یارسانی یان کاکەیی بە شیوەزوانو سۆرانی حازرکەرو. جە ساڵەو ۱۹٦۱ دیسان فاڕیانۆ پەی مەکتەبێ جە سیروانی سەربە بەیابستو هەڵەبجەی. جە ساڵەو ۱۹٦٥ تاوانش بەکالوریوس جە زوانەکاو فەڕەنسی و ئینگلیزی جە زانکۆو موستەنسرییەوبەغڐای بەدەس بارو. جە ساڵەو ۱۹٨۹ جە زانکۆو ئەسکەندەرییەو میسری دکتۆرا جە زوانەنە بەدەس بارو. دووی جاری ژەنیش ئاردینەو تاتەو حەوت زاڕوڵان. جە بوارەکاو زوان،ئەدەب،تاریخ و فەرهەنگ و مەنتیقەو هەورامانی و زوانو ئەدەبو کوردینە ۲٥ کتیبی و وەڵاکریاویش چاپ کریایش هەنی. دمایین بەرهەمش وەرو دەساشەنە بی کتیبێ ٨۰۰ لاپەڕەیی بی و سەرو ئەدەبیاتو ئاینو مەنتیقەو هەورامانی حازرش کەردەبی. وەڵی ئانەی عەمرەو خوای کەرو، تەمامو کتیبخانەکەیش و یانەکەیش بەخشو بە زانکۆو هەڵەبجەی پەی ئانەی بوونە بە سەرچەمێ زانستی پێ تەلەباو زانکۆکەی.

۱ـ چۆن دەبیتە مامۆستایەکی سەرکەوتوی زمانی ئینگلیزی، چاپی یەکەم، ساڵی ۱۹۷۲، چاپخانەی سەلمان ئەعزەمی لە بەغداد

۲ـ سەرەتایەک لە فینۆلۆژی زمانی کوردی لە بەرواری۲۳ـ۱۱ـ۱۹۷۳ ئامادە کراوە لە چاپخانەی مەعاریف لە بەغداد

۳ـ فۆنەتیکی زمانی کوردی، چاپی یەکەم، ساڵی ۱۹۷٤ چاپخانەی دار الجاحز،بەغداد

٤ـ زاری زمانی کوردی لە تەرازووی بەراورد دا، ساڵی ۱۹٨۱، چاپخانەی دار العراقیە للتباعە والنشر، بەغداد

٥ـ میرزا ئۆڵقادر، ساڵی ۱۹٨٤، چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق، بەغداد

٦ـ فەرهەنگی ئیریەن ڤاچ، کوردی کۆن و نوێ، ساڵی ۱۹٨۷، چاپخانەی سومر

۷ـ زمانی ئاڤێستا سۆکۆلۆڤ، ساڵی ۱۹۹٨، چاپخانەی دار الحریە، بغداد

٨ـ مێژووی ڕێبازی زمانی کوردی، ساڵی ۱۹۹۰ لە بڵاوکراوەکانی مەڵبەندی ڕۆشنبیری و کۆمەڵایەتی زانکۆی سلاح الدین

۹ـ بەراوردی نێوان زمانی کوردی و ئاڤێستا، ساڵی ۲۰۰٥ دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم

۱۰ـ لەیلێ و مەجنون، ساڵی ۱۹٨٥ ، لە بڵاوکراوەکانی ئەمانەتی گشتی و ڕۆشنبیری لاوان، چاپخانەی علا، بغداد

۱۱ـ ما کتب عن اللغە الکردیە، ساڵی ۱۹۷٨، چاپخانەی المجمع العلم الکردی

۱۲ـ وەلی دێوانە، چاپخانەی علا، بغداد، ساڵی ۱۹۷۹

۱۳ـ ڕەسەنایەتی، ساڵی ۲۰۰٥ دەزگای ئاراس

۱٤ـ مێژووی گوڵزاری هەورامان، بەرگی یەکەم، دەزگای ئاراس، ساڵی ۲۰۰٤ بەیارمەتی محمد رشید امین

۱٥ـ مێژووی گوڵزاری هەورامان، زمانناسی و ئەدەبیات، بەرگی دووەم، ساڵی ۲۰۰٤، دەزگای ئاراس، بە یارمەتی محمد رشید امین

۱٦ـ کاکەیی، بغداد، چاپخانەی الحوادس، ساڵی ۱۹٨٤

۱۷ـ زارە کوردیەکان، پرۆژەی هاوبەش لەگەڵ کامل حسن پور، کوردستان موکریانی، سادق بهادین ئامێدی، حەمە ئەمین هەورامی، ساڵی ۱۹٨۷ ، جامع سلاح الدین

۱٨ـ جوگرافیاو مێژووی هەرە دێرینی هەورامان لە ئاڤێستادا، ساڵی ۲۰۱۰ ، چاپخانەی چوارچرا

۱۹ـ هەندێ لە لاپەڕەکانی ژیانم، ساڵی ۲۰۱٥، چاپخانەی چوار چرا

۲۰ـ وڵاتی کەیانیان و زەردەشت و هەورامان لە ئاڤێستادا، هەولێر، چاپخانەی ڕۆشنبیری، ساڵی ۲۰۱۱

۲۱ـ فەرهەنگی ئێریەن ڤاچ، بەرگی ۱ و ۲ و ۳ ، ساڵی ۲۰۰٨ چاپخانەی وەزارەتی ڕۆشنبیری، هەولێر

۲۲ـ مێژووی هەورامان، بەرگی یەکەم و دووەم، چاپی یەکەم، تهران، چاپخانەی بلخ، لە بەرواری ۳۰ـ۷ـ۱۹۹٤

۲۳ـ مێژووی هەورامان، بەرگی یەکەم و دووەم، چاپی دووەم، ساڵی ۲۰۱٦، چاپخانەی چوار چرا

۲٤ـ فەرهەنگی قوتابیان بۆ پۆلەکانی ناوەندی و ئامادەیی، بە هاوکاری دکتۆر احسان فوئاد، عبدالله شاڵی، دکتۆر خلیل حماش، یەکەمین قاموسی ئینگلیزی، کوردی ، بەغداد

۲٥ـ مەقالەی پەنجا پەڕەیی لە گۆڤاری کوردناسی، بەناوی؛ ڕەسەنایەتی زمانەکەت بناسە، ساڵی ۲۰۰۷

۲٦ـ کوردی شێوەزار، لە بەرگی ۲۱ ەم و ۲۲هەمی کۆڕی زانیاری عێراق، بغداد، ساڵی ۱۹۹۰ ۲۷ـ مێژووی هەورامان، بەشی یەکەم، چاپی دووەم، ساڵی۲۰۱٦، کوردستان.

ئاماده کردنی بابەت: ڕێبوار محه‌مه‌د هه‌ورامی

▪️بەم بۆنە خەمناکەوە، بە ناوی ماڵی کتێبی کوردی، نووسەری بابەت و سەرجەم ئەندامانی ماڵی کتێب، پرسه‌ و سه‌ره‌خۆشی خۆمان ئاراستەی بنەماڵەی قەڵەمی کوردی بە گشتی و كه‌س‌وكار و بنه‌ماڵه‌كه‌ی پرۆفیسۆر محەممەد ئەمین هەورامانی بە تایبەت دەکەین.
ڕۆحی شاد و یادی پیرۆز..