عەلی حەسەنیانی (هاوار)
عەلی حەسەنیانی (هاوار)ساڵی ۱۳۱۸ (۱۹۳۹) لە بنەماڵەیەکی مەهابادی لە دایک دەبێت. خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی لە شارەکانی هەمەدان، مەهاباد و تاران تەواو دەکات و پاشان لە زانکۆی تاران لە بەشی (یاسا و زانستە سیاسییەکان) درێژە بە خوێندن دەدات.
ناوبراو لەو نێوەدا ماوەیەک بە هۆی چالاکی سیاسییەوە دەکەوێتە زیندان. دواتر هاوکات لەگەڵ چالاکی ئەدەبی و نووسین، وەک فەرمانبەر لە چەندین شاری ئێران و کوردستان درێژە بە ژیان دەدات.
ساڵی ۱۳۶۸ ڕێگای هەندەران دەگرێتە بەر و دەچێتە وڵاتی فەنلاند و پاشان لە دانمارک دەگیرسێتەوە. سەرەنجام لە بەهاری ساڵی ۱۳۷۱ی هەتاوی لەو وڵاتە بۆ هەمیشە ماڵاوایی لە ژیان دەکات و لە شاری کۆپێنهاگ بە خاک دەسپێردرێت.
]
گڵکۆی عەلی حەسەنیانی(هاوار) لە کۆپێنهاگ- دانماڕک
مامۆستا هاوار وەک باوک و ڕچەشکێنی شێعری نوێی کوردی لە ڕۆژهەڵات پێناسە دەکرێ. لەم بارەوە جەعفەر حوسێنپوور(هێدی) لە وتارێکدا بە ناوی” کێ ڕچەی کوتا؟(کورتەمێژووی شێعری نوێ لە کوردستانی ئێراندا) ئاوا دەڵێ:
“بەپێی مێژوو و ڕێکەوت “هاوار” یەکەم شێعری نوێی بە ناوی “وەرە جەلاد” لە ساڵی ١٩٥٩ داناوە و دواتر شێعری “بۆمباران”ی بڵاو کردووەتەوە.
دوابەدوای ئەم دوو کارەی هاوار, “چاوە ” یەکەم شێعری خۆی دادەنێ بە ناوی”نازدار” و بە کۆمەڵێک کاری تر وەک(شەوە، بووکی کۆستکەوتوو، گژە با)زیاتر پەرە بەم بواە دەدا. دوای ئەم دوو کەسە, “سوارە” شێعری “شار” لەسەر کێشی شێعری”کەژاڵێ”ی”هاوار”دەخوڵقێنێ”.
جیا لە بواری شێعر و هەڵبەستی نوێ, مامۆستا هاوار لە بواری نووسینی ڕۆمانیشدا دەستێکی باڵای هەبووە و لە مێژووی ڕۆماننووسیی ئەم بەشەی کوردستاندا یەکەم کەس بووە کە دوای د.ڕەحیمی قازی, کاری لەسەر ئەم بوارە کردووە و لە ساڵی ١٩٨١/١٣٦٠ ڕۆمانی(کارمامز)ی لە مەهاباد نووسیوە,بەڵام بەهۆی هەڵومەرجی تایبەت بواری بڵاوبوونەوەی بۆ ناڕەخسێ,تا سەرەنجام ئەم کارە لە ساڵی ١٩٩٩لە تاراوگە و لە هۆڵەند بڵاو دەکرێتەوە.
بەرهەمە بڵاوکراوەکانی هاوار بریتین لە:
۱- شاری وێران – کۆمەڵێک وتار
۲- بزەی زەمەند – دیوانی شیعرەکانی؛ جەعفەری حوسێنپوور(هێدی) لە ساڵی ۱۳۷۲ لە ئاڵمان چاپی کردووە.
۳- کارمامز- ڕۆمان؛ بڵاوکەرەوە؛ جەعفەر حوسێنپوور(هێدی)؛ چاپی هۆلەند، ۱۳۷۸
۴- دەروێش- ڕۆمان
۵- بزەی ژیان – ڕۆمان
۶- بێدەنگی دەریا- ڕۆمان(نووسینی فێرکۆر)؛ دەگەڵ «سەلاحی عەڕەبی» لە فارسییەوە وەریگێراوەتەوە سەر کوردی
۷- هەنگاو – کۆمەڵە شیعر
۸-کۆمەڵێک کورتە چیرۆک و بابەتی دیکەی ئەدەبی
بۆ داگرتنی تهواوی بابهتهکه ببنە ئەندامی کاناڵی تلگرامی ماڵی کتێبی کوردی…
ئەم بابەتە تایبەتە بە ماڵی کتێبی کوردی و بڵاوکردنەوەی بە ئاماژەدان بە سەرچاوە ڕێگە پێدراوە.